Η μουσικοθεραπεία είναι η συστηματική χρήση της μουσικής στα πλαίσια μιας θεραπευτικής σχέσης που αποσκοπεί στην πρόληψη, αποκατάσταση, βελτίωση ή διατήρηση της σωματικής, ψυχικής και πνευματικής υγείας. Αυτό επιτυγχάνεται με εξειδικευμένη τεχνογνωσία του ειδικευμένου μουσικοθεραπευτή, ο οποίος θα δουλέψει με συγκεκριμένους εξατομικευμένους στόχους και σχεδιασμό. Η μουσικοθεραπεία συντελείται είτε παίζοντας (ενεργητική) είτε ακούγοντας μουσική(δεκτική) και σε κανέναν από τους παραπάνω τρόπους δεν απαιτείται από τον συμμετέχοντα να έχει γνώσεις μουσικής.
Η «μουσικοθεραπεία» είναι ένας πρωταρχικός όρος ο οποίος περιλαμβάνει πολλά διαφορετικά θεραπευτικά μοντέλα, ψυχοθεραπευτικά ή συμπεριφοριστικά, ενώ το κάθε μοντέλο στηρίζεται σε μια ανάλογη φιλοσοφική, ή θεραπευτική προσέγγιση: ψυχοδυναμική, μουσικο-κεντρική, ανθρωπιστική, συμπεριφοριστική, νευρολογική, μουσική ως φάρμακο (music medicine), και άλλα. Είναι μια επιστημονική ειδικότητα με πρακτική εφαρμογή, στενά συνδεόμενη με άλλες επιστημονικές ειδικότητες, ειδικά της ιατρικής, των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, της μουσικολογίας και των παιδαγωγικών.
Η μουσικοθεραπεία είναι προσβάσιμη σε όλες τις ηλικίες και έχει πολύπλευρες εφαρμογές σε διαφορετικά πλαίσια, ως συμπληρωματική ή πρωταρχική θεραπευτική παρέμβαση, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα ψυχικής και σωματικής υγείας (ψυχιατρική και ψυχολογία, αναπτυξιακή παιδιατρική, ψυχο-ογκολογία, νευρολογία, γυναικολογία και περιγεννετική ψυχολογία, κλπ). Χρησιμοποιείται επίσης ως ψυχοθεραπευτική προσέγγιση στη διαχείριση προβλημάτων (διαπροσωπικές σχέσεις, απώλεια, θεραπεία οικογένειας, κλπ), αλλά και χωρίς θεραπευτικό αίτημα, προσφέροντας μια δημιουργική προσωπική εξερεύνηση μέσω της μουσικής για ανάπτυξη δημιουργικότητας σε παιδιά και ενήλικες, για γυναίκες σε εγκυμοσύνη, για επιχειρήσεις που εφαρμόζουν προγράμματα οργάνωσης ομάδων και διαχείρισης του stress και καλλιτέχνες.
